04 maj Jakie są rodzaje uprawnień na wózki widłowe?
Poruszanie się niektórymi widlakami wymaga posiadania odpowiednich usprawnień. W tym celu należy wziąć udział w kursie oraz zdać egzamin państwowy. Sprawdź, jakie wyróżnia się rodzaje uprawnień na wózki widłowe oraz co jest potrzebne, aby je zdobyć.
Wynajem wózków widłowych – w całej Polsce
Spis treści
Jak zdobyć uprawnienia na wózek widłowy?
Poszczególne rodzaje uprawnień na wózki widłowe nie dotyczą wszystkich widlaków. Jak wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu, obejmuje to pojazdy z mechanicznym napędem podnoszenia, czyli takie, które umożliwiają układanie ładunków w gniazdach i pobieranie towarów z regałów magazynowych. Uprawnień nie musisz posiadać, jeśli użytkujesz wózki unoszące, pchające albo ciągnikowe. Dotyczy to na przykład popularnych „paleciaków”.
Aby zdobyć uprawnienia na wózki jezdniowe, należy:
- wziąć udział w szkoleniu – może do niego przystąpić osoba, która ukończyła 18 lat, posiada minimum wykształcenie podstawowe i wykazuje się dobrym stanem zdrowia oraz sprawnością psychoruchową,
- zdać z wynikiem pozytywnym egzamin – podobnie jak kurs, składa się on z części teoretycznej i praktycznej; jest przeprowadzany przy udziale co najmniej dwóch inspektorów Urzędu Dozoru Technicznego (UDT).
Po zaliczeniu egzaminu, na podstawie uregulowań zawartych w rozporządzeniu Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych, wydawane jest zaświadczenie kwalifikacyjne. Uprawnia ono do obsługi wózków widłowych z mechanicznym napędem podnoszenia.
Poszczególne rodzaje uprawnień na wózki widłowe można otrzymać po ukończeniu szkolenia i zdaniu egzaminu. W trakcie kursu, który składa się z części teoretycznej oraz praktycznej, uczestnikowi przekazywane są informacje dotyczące obsługi i eksploatacji widlaka.
Jakie są podstawowe kategorie uprawnień na wózki widłowe?
Rodzaje uprawnień na wózki widłowe dotyczą określonych typów widlaków. Aktualnie wydawane są dwojakiego rodzaju dokumenty. Obejmuje to:
- wszystkie wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, również te, które są przeznaczone do magazynów wysokiego składowania (widlaki typu reach truck) lub zalicza się do wózków specjalistycznych – dotyczy to wcześniejszej kategorii I WJO,
- maszyny z wyłączeniem widlaków z wysięgnikiem oraz z osobą obsługującą podnoszoną razem w ładunkiem – dawne kategorie II WJO oraz III WJO.
Ważne! Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 8 października 2019 roku zmieniającym rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz.U. poz. 1948) – ważność uprawnień UDT na wózki widłowe dla wszystkich operatorów, którzy zezwolenia zdobyli przed 1.01.2019 roku wynosi 5 lat liczone od tej właśnie daty. Oznacza to, że „stare” uprawnienia (I WJO, II WJO, III WJO) obowiązują do 31.12.2023 roku. Od 1.01.2024 operatorzy muszą posiadać nowe uprawnienia.
Certyfikat na wózki widłowe – okres ważności uprawnień
We wspomnianym rozporządzeniu Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r., jeśli chodzi o poszczególne rodzaje uprawnień na wózki widłowe, ustalono ważność zaświadczeń kwalifikacyjnych – dla wyższej kategorii wynosi ona 5, a dla niższej 10 lat. Po tym okresie należy ubiegać się o jej przedłużenie. Aby to zrobić, nie trzeba ponownie uczestniczyć w kursie i zdawać egzaminu, gdyż wystarczy złożyć wniosek z oświadczeniem, że w ciągu ostatnich 5 lat przez minimum 36 miesięcy przez operatora były wykonywane zadania dotyczące obsługi widłaka. Należy pamiętać o tym, aby wniosek przedłożyć do UDT nie później niż na 3 miesiące przed upływem ważności zaświadczenia.
Europejskie uprawnienia na wózki widłowe
W Polsce honorowane są europejskie uprawnienia na wózki widłowe. Mówi o tym rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 29 grudnia 2016 r. w sprawie upoważnienia Urzędu Dozoru Technicznego do uznawania kwalifikacji zawodowych. Zaznaczono w nim, że UDT uznaje dokumenty wydane w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).
Inne rodzaje uprawnień na wózki widłowe
W niektórych przypadkach, aby kierować wózkami widłowymi z mechanicznym napędem podnoszenia, nie są wymagane wspomniane rodzaje uprawnień na wózki widłowe i nie trzeba zaliczyć egzaminu. Mówią o tym uregulowania zawarte w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 15 grudnia 2017 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym. Jest to możliwe wówczas, gdy operator ukończył 18 lat i posiada:
- uprawnienia maszynisty ciężkich maszyn budowlanych i drogowych,
- książkę operatora maszyn roboczych, w której znajduje się wpis dotyczący obsługi wózków podnośnikowych.
Obsługa wózków jest możliwa także wtedy, gdy operator posiada dokument uprawniający do kierowania pojazdami silnikowymi bądź zespołami pojazdów, składającymi się z pojazdu silnikowego i przyczepy albo naczepy. W tym względzie stosowane są przepisy, jakie umieszczono w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami.
Uprawnienia na wózek widłowy obejmują również te, które zostały wydane po ukończeniu szkolenia odpowiedniego dla danego rodzaju widlaka. Mogło ono zostać zorganizowane na podstawie programów opracowanych lub zatwierdzonych przez UDT albo Ośrodek Doskonalenia Kadr w Mysłowicach (w tym drugim przypadku dotyczy to kursów zrealizowanych przed 1 stycznia 2011 r.).
Uprawnienia na wózki widłowe bez UDT – wewnątrzzakładowe
Nie wszystkie rodzaje uprawnień na wózki widłowe muszą być wydane bądź uznane przez UDT. Nadal honorowane są tzw. imienne upoważnienia, jakie były udzielane przez pracodawców na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (uprawnienia na wózki widłowe wewnątrzzakładowe). Można je było otrzymać:
- po ukończeniu z wynikiem pozytywnym szkolenia zorganizowanego według programu opracowanego bądź zatwierdzonego przez jednostkę organizacyjną wyznaczoną przez ministra właściwego do spraw gospodarki,
- bezterminowo, przy czym obowiązywały one wyłącznie na terenie zakładu należącego do danego pracodawcy.
Tego typu upoważnienia nadal obowiązują. Okres ich ważności przedłużono do 31 grudnia 2023 r. (dla upoważnień wydanych do 31 grudnia 2004 r.), 31 grudnia 2026 r. (w przypadku dokumentów wystawionych nie później niż 31 grudnia 2014 r.) lub 31 grudnia 2027 r. (dla zezwoleń uzyskanych po 1 stycznia 2015 r.). Po tym czasie niezbędne będzie uzyskanie zaświadczenia kwalifikacyjnego.
Czytaj też: Na czym polegają uprawnienia na wózki widłowe bez udt?
Uprawnienia na wózki widłowe – zmiany
Wraz z wejściem w życie nowych przepisów w 2019 roku zlikwidowana została możliwość uzyskania wspomnianych wyżej wewnętrznych uprawnień na wózki widłowe (tj. tzw. imiennych uprawnień), które były wydawane do tej pory przez pracodawców. Oznacza to, że egzamin UDT staje się jedynym potwierdzeniem kwalifikacji pracownika do pracy z urządzeniami transportu bliskiego.
Posiadasz uprawnienia na widlaka i zamierzasz wynająć wózek widłowy? Sprawdź naszą ofertę – dysponujemy flotą niezawodnych i trwałych maszyn, które dostarczymy bezpośrednio pod Twój adres. Zadzwoń do nas, aby zapoznać się z cennikiem wypożyczenia.
